W ostatnich latach rośnie zainteresowanie systemem równoważnego czasu pracy. Jest on zdecydowanie bardziej elastyczny od podstawowego, gdyż daje możliwość wydłużenia lub skrócenia czasu pracy w zależności od potrzeb firmy. Co więcej, równoważny czas pracy jest systemem, który można łączyć z innymi oraz w rezultacie jeszcze skuteczniej i efektywniej planować czasu pracy pracowników. Decydując się na wdrożenie systemu równoważnego w firmie, należy jednak pamiętać o związanych z nim zasadach i regulacjach prawnych.

Na czym polega równoważny czas pracy?

System równoważnego czasu pracy może zostać wdrożony w firmie w określonych sytuacjach. Jest on możliwy do wprowadzenia, kiedy wymaga tego rodzaj wykonywanej pracy lub jej organizacja. Najczęściej korzystają z niego firmy świadczące usługi ochroniarskie, sprawujące nadzór nad urządzeniami, zatrudniające ratowników oraz przedsiębiorstwa, których pracownicy pozostają w tzw. gotowości do podjęcia pracy w określonym czasie.

Równoważny czas pracy jest systemem, który polega na wydłużeniu dobowego wymiaru pracy do 12-24 godzin. W zamian za to, w kolejnych dniach pracownik pojawia się w miejscu pracy na mniejszą liczbę godzin lub otrzymuje dodatkowy dzień wolny. Pod koniec okresu rozliczeniowego średnia dzienna liczba godzin pracy nie może jednak przekraczać 8 godzin dziennie lub 40 tygodniowo, przy zatrudnieniu pracownika na pełny etat.

Przy układaniu harmonogramu czasu pracy w systemie równoważnym, należy pamiętać także o minimalnych okresach odpoczynku pracownika. Równoważny czas pracy pozwala na wydłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin w typowych warunkach, 16 godzin w przypadku prac wymagających dozoru urządzeń lub pozostawaniu w gotowości do podjęcia pracy oraz 24 godzin dla pracowników, którzy są przeznaczeni do ochrony, straży pożarnej oraz służb ratowniczych.

Jak wprowadzić w firmie równoważny czas pracy?

Wprowadzenie w przedsiębiorstwie systemu równoważnego czasu pracy nie jest trudne. W sytuacji, kiedy w firmie nie funkcjonują zakładowe organizacje związkowe, równoważny czas pracy może zostać wdrożony w regulaminie pracy lub w obwieszczeniu. W sytuacji, kiedy w zakładzie pracy działają organizacje związkowe, równoważny czas pracy jest wprowadzany w układzie zbiorowym pracy.

Istnieje kilka wyjątków, które ograniczają maksymalny dobowy wymiar pracy – w przypadku pracownic w ciąży, pracowników pracujących w tzw. warunkach szkodliwych oraz pracowników sprawujących opiekę nad dzieckiem do 4. roku życia, dobowy wymiar pracy nie może być dłuższy niż 8 godzin. Pracownikom przysługuje natomiast wynagrodzenie w pełnym, przewidzianym w firmie wymiarze godzin pracy.

System równoważnego czasu pracy przewiduje możliwość stosowania nadgodzin. Pracodawca może więc w uzasadnionych sytuacjach, zlecić pracownikowi dodatkowe godziny pracy. Taka praca jest pracą nadliczbową, za którą przysługuje czas wolny lub dodatkowy dodatek do wynagrodzenia. Równoważny czas pracy nakłada na pracodawcę sporządzenie harmonogramu czasu pracy – do jego przygotowywania warto wykorzystać specjalistyczne narzędzia, które ułatwiają opracowywanie grafików w zgodzie z przepisami prawnymi oraz wybranym systemem czasu pracy.

Artykuł partnera