Szczepy bakterii probiotycznych są bowiem niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Między innymi regulują pracę przewodu pokarmowego i zapobiegają rozwojowi infekcji. Czym właściwie są i jak działają probiotyki? Podpowiadamy!

Probiotyk: co to jest?

Probiotyk to suplementy diety zawierający bakterie probiotyczne, które mają za zadanie osiedlić się w przewodzie pokarmowym, a dokładniej mówiąc w jelitach. Probiotyki zawierają kultury bakterii celowo wprowadzane do organizmu. Najczęściej są to bakterie z rodziny Lactobacillus, np. Lactobacillus acidophilus.

Te dobroczynne bakterie mają za zadanie utrzymać kwaśne pH i zapobiegać tym samym rozwojowi patogennych bakterii. Mówiąc prościej, mają zapobiegać zakażeniom. Działanie probiotyków wykracza jednak poza ten zakres. Co to oznacza? Że stosuje się je nie tylko jako środki spożywcze wspierające równowagę mikroflory jelitowej, ale także jako pomoc w leczeniu alergii, atopowego zapalenia skóry bądź infekcji bakteryjnych pochwy.

Zalety stosowania probiotyków:

• wspomagają organizm w walce z alergiami pokarmowymi,
• pozytywnie wpływają na trawienie,
• przyczyniają się do produkcji niektórych witamin,
• zwiększają przyswajanie składników odżywczych,
• regulują częstotliwość wypróżnień,
• poprawiają perystaltykę jelit,
• chronią przewód pokarmowy przed infekcjami,
• zapobiegają dolegliwością ze strony układu pokarmowego,
• odpowiedzialne są za hamowanie szkodliwych drobnoustrojów i bakterii,
• minimalizują ryzyko wystąpienia wielu schorzeń (infekcje intymne, infekcje dróg moczowych, atopowe zapalenie skóry, zespół jelita drażliwego).

Jak działają probiotyki i kiedy je stosować?

Probiotyki zalecane są w wielu sytuacjach. Przede wszystkim osobom cierpiącym na dolegliwości układu pokarmowego, w czasie podróży do krajów egzotycznych (co wiąże się ze zmianą klimatu), ale także przy wsparciu systemu trawiennego — dla lepszej perystaltyki jelit i przemiany materii, które mają również pozytywny wpływ na obniżenie masy ciała.

Po probiotyki mają też korzystny wpływ na układ moczowo-płciowy u kobiet. Chronią go przed rozwojem niekorzystnych bakterii. Łagodzą dolegliwości związane z infekcjami pochwy. Probiotyki ginekologiczne zawierają kultury bakterii (głównie kwasu mlekowego), które nie tylko pomagają skracać czas trwania infekcji, ale także zapobiegają jej powstawaniu. Warto więc sięgać po probiotyki w stanach ogólnego osłabienia organizmu.

Probiotyki powinny być dostarczane z zewnątrz. Gdy trafiają do przewodu pokarmowego, przyczepiają się do komórek nabłonka jelit. Tam intensywnie się namnażają. Działanie probiotyków polega na bezpośrednim niszczeniu drobnoustrojów. Bakterie probiotyczne wytwarzają nadtlenek wodoru, który odpowiedzialny jest za niszczenie patogenów — nie potrafią one wytwarzać enzymów niszczących nadtlenek. Ponadto pożyteczne bakterie rywalizują ze szkodliwymi o receptory na powierzchni ścian jelita, dzięki czemu również prowadzą do eliminacji patogenów z organizmu.

Sposób stosowania probiotyków

Są różne sposoby przyjmowania probiotyków. Jedni zalecają podawać je przed posiłkiem, inni w trakcie, a jeszcze inni po. Lekarze przepisują je wspomagająco, gdy męczy infekcja przewodu pokarmowego oraz w trakcie antybiotykoterapii. Liczne badania pokazują jednak, że przyjmowanie probiotyków jest szczególnie ważne w kilku przypadkach. Po pierwsze powinny po nie sięgać:

• osoby w trakcie kuracji antybiotykami,
• osoby z obniżoną odpornością organizmu,
• palacze papierosów,
• osoby prowadzące stresujący tryb życia,
• kobiety zmagające się z infekcjami intymnymi,
• osoby stosujące mało zróżnicowaną dietę.

To, jak często będziesz sięgać po probiotyki, zależne jest przede wszystkim od potrzeb organizmu oraz szczepu bakterii. Na przykład szczepy Lactobacillus Rhamnosus GG przyjmowane w czasie biegunek i antybiotykoterapii należy przyjmować ściśle według wskazań lekarza, by nie obciążyć nadto flory jelitowej. Mają one przede wszystkim neutralizować bakterie chorobotwórcze, ale również przywrócić równowagę w układzie pokarmowym.

Probiotyki najlepiej podawać z posiłkami. Wówczas mają one zdecydowanie dłuższą przeżywalność niż te przyjmowane na czczo. W badaniach wykazano bowiem, że kwasowość żołądka może uszkadzać mikroorganizmy znajdujące się w kapsułce.

Rodzaje probiotyków

Probiotyki to przede wszystkim bakterie kwasu mlekowego z rodziny Lactobaciullus, m.in.: Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus rhamnosus GG, Lactobacillus casei, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus reuteri, Lactobacillus paracasei, Lactobacillus bulgaricus. Probiotykami mogą być także szczepy bakterii z rodziny Bifidobacterium, np. Bifidobacterium breve, Bifidobacterium longum, Bifidobacterium infantis oraz niektóre drożdże (Saccharomyces boulardii).

Każdy z tych probiotyków ma inne zastosowanie. Na przykład wspierają leczenie alergii, a Lactobacillus casei stosowane są w leczeniu i zapobieganiu biegunek. Z kolei Lactobacillus plantarum to szczep bakterii, który działa antagonistycznie wobec bakterii patogennych i wpływa na funkcjonowanie jelitowego układu odpornościowego.

Jak zwiększyć ilość drobnoustrojów probiotycznych w organizmie?

Organizm człowieka to skomplikowana maszyna. Na szczęście jest w stanie zawalczyć o swoje, produkując żywe drobnoustroje, które mają korzystne skutki zdrowotne. Czasami jednak naturalna równowaga mikroflory jelitowej zostanie zachwiana i trzeba zadbać o odpowiednią podaż probiotyków. Gdzie się one znajdują?

Naturalne źródła probiotyków

Bakterie probiotyczne są obecne w niektórych produktach spożywczych.. Na przykład pałeczki kwasu mlekowego znajdziesz w kiszonych ogórkach, kiszonej kapuście i innych produktach mlecznych poddawanych fermentacji. Fermentowane produkty mleczne to przede wszystkim: jogurty naturalne, kefiry, maślanki. Pamiętaj jednak, że dobrej jakości produkty zawierają przynajmniej 10 mln jednostek bakterii Lactobacillus w 1 gramie.

Wiele produktów spożywczych zawiera też prebiotyki (inne szczepy bakterii, które mają korzystny wpływ na zdrowie). Znajdziesz je przede wszystkim w pokarmach roślinnych, a dokładniej we frakcji błonnika. Gdzie ich szukać? W cebuli, ziemniakach, szparagach, pszenicy.

Suplementy diety z probiotykami

Probiotyki można uzupełniać, sięgając po odpowiedni suplement diety. W tej kategorii znajdują się przeróżne produkty, które zawierają wyselekcjonowane szczepy bakterii. Są to między innymi probiotyki dopochwowe, kapsułki oraz proszki do sporządzania zawiesiny.

Kapsułki z pałeczkami kwasu mlekowego można przyjmować między innymi:

• w trakcje i po zakończeniu przyjmowaniu leków przeciwbakteryjnych (szczególnie zalecane przy antybiotykach),
• w trakcie i po zakończeniu przyjmowania leków przeciwrzęsistkowych i przeciwgrzybicznych (probiotyki ginekologiczne),
• w niedyspozycjach kobiecych wywołanych obecnością bakterii i grzybów w pochwie,
• w sytuacjach zachwiania równowagi flory bakteryjnej układu moczowo-płciowego,
• do zapobiegania zakażeniom jelitowym,
• przy zespole jelita drażliwego,
• by wzmocnić układ odpornościowy (szczególnie po przebytych infekcjach),
• na poprawę flory jelitowej (probiotyk zmniejsza kwasowość żołądka).

Dla najlepszego efektu sięgaj po preparaty zawierające różne rodzaje Lactobacillus i Bifidobacterium. Możesz też stosować produkty, które mają właściwości probiotyczne zamiennie.

Podsumowanie

Teraz już wiesz, czym są probiotyki oraz jakie dobroczynne bakterie w nich znajdziesz. Wiesz także, że odpowiadają za zwiększenie odporności organizmu oraz reakcje alergiczne (ich wyciszenie, gdy jest ich więcej i nasilenie, gdy mikroflora jelitowa jest zachwiana i bakterie fermentacji mlekowej jej nie zasiedlają). Pamiętaj zatem o regularnej suplementacji w okresie osłabienia organizmu, po antybiotykoterapii czy w czasie infekcji intymnych, a z pewnością szybciej wrócisz do zdrowia!

Artykuł zewnętrzny