Na stronie w całości poświęconej programowi Pracowniczych Planów Kapitałowych czytamy: „Pracownicze Plany Kapitałowe (w skrócie PPK) to regulowany ustawą z 4 października 2018 roku powszechny program oszczędnościowy, który powstał we współpracy rządu, Polskiego Funduszu Rozwoju, organizacji pracodawców oraz związków zawodowych. Kapitał zebrany w ramach PPK będzie impulsem do rozwoju dla całej gospodarki oraz niezbędną »poduszką bezpieczeństwa« dla polskich emerytur”.

„Poduszka bezpieczeństwa” to bardzo trafne określenie, biorąc pod uwagę kondycję polskiego systemu emerytalnego, który – mówiąc delikatnie – nieraz łapał już zadyszkę. Przekonanie o tym, że wysokość przyszłych emerytur rzeczywiście stoi pod znakiem zapytania, jest powszechna w społeczeństwie. Mimo to stosunkowo niewielu Polaków korzysta z instrumentów, jakie oferuje trzeci filach, tj. m. in. z Indywidualnych Kont Emerytalnych (IKE) czy Indywidualnych Kont Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). Wspomniana ustawa o PPK ma właśnie na celu zmienić to podejście.

Kogo obejmują? Kiedy wchodzą w życie?

Pracownicze Plany Kapitałowe pomyślane są jako proces. To znaczy, że zaczną obowiązywać poszczególne kategorie pracodawców (od największych do tych całkiem niewielkich – lecz tutaj z istotnymi wyjątkami, np. co do mikroprzedsiębiorców) stopniowo, co pół roku.

– Nowy system będzie uruchamiany etapami. Pierwsze składki popłyną z największych firm – zatrudniających powyżej 250 osób, dopiero po 1 lipca 2019 r. W praktyce po 1 lipca rozpocznie się procedura wyboru instytucji finansowej, do której popłyną nowe składki od pracowników, i podpisywanie z nimi umów. Pierwsze składki zostaną zapłacone dopiero w listopadzie i grudniu – czytamy na portalu „Rzeczpospolitej”.

W przeliczeniu na wartości bezwzględne, za niecałe pół roku do programu Pracowniczych Planów Kapitałowych trafi ponad 3 miliony pracowników, natomiast w ciągu 2 lat niemal 11 milionów. Biorąc pod uwagę te liczby, można pokusić się o stwierdzenie, że PPK będzie docelowo programem powszechnym.

Kto się dokłada?

Jedną z największych zalet Pracowniczych Planów Kapitałowych jest na pewno to, że nie są to pieniądze wyłącznie odkładane przez pracownika. Na miesięczną składkę dokłada się bowiem jeszcze zarówno pracodawca, jak i państwo. Z budżetu finansowana jest tzw. wpłata powitalna w wysokości 250 zł, co ma zachęcić pracowników do uczestnictwa w programie. Z kasy państwowej może ponadto wpływać na indywidualne konto pracownika jeszcze 240 zł każdego roku.

Po stronie pracownika i pracodawcy mówimy o wpłatach podstawowych (minimalnych) oraz dodatkowych. W przypadku pracownika miesięczna wpłata minimalna to 2 procent wynagrodzenia, a dodatkowa – kolejne 2 procent (z wyjątkiem, jeśli pracownik nie zarabia 2700 zł w br. – wówczas jego składka może być niższa). Natomiast w przypadku pracodawcy wpłata minimalna wynosi 1,5 procent wynagrodzenia danego pracownika, zaś kwota dodatkowa – 2,5 procent wysokości tego wynagrodzenia.

Sposób wypłaty środków

Program Pracowniczych Planów Kapitałowych posiada dokładnie rozpisany proces wypłaty środków w taki sposób, aby ograniczyć możliwość wcześniejszego wybierania pieniędzy – inaczej zresztą cały plan mijałby się z celem. Jak informuje Anna Bartosiewicz na portalu „Strefa Biznesu”:

– Oszczędności zebrane w ramach PPK będą należały do pracowników. Pieniądze z PPK będzie można wypłacić dopiero po ukończeniu 60. roku życia, i to w kwocie nieprzekraczającej 25% zgromadzonych oszczędności. Wypłatę pozostałej części środków trzeba będzie rozłożyć w czasie na okres minimum 10 lat.

Wcześniejsze podjęcie środków

Pozostaje jeszcze jedno z najbardziej palących pytań, związanych z Pracowniczymi Planami Kapitałowymi. Wiemy, że granicą wypłaty środków jest 60. rok życia, ale czy istnieje jakaś możliwość wcześniejszego ich otrzymania?

– Tak – czytamy na stronie https://axa.pl/emerytura-i-inwestycje/ppk/pytania-o-ppk-i-odpowiedzi/, gdzie dokładnie opisano, na czym polegają Pracownicze Plany Kapitałowe – w dowolnym momencie przed osiągnięciem 60. roku życia może złożyć wniosek o wycofanie środków z PPK. Taki zwrot wiąże się jednak z utratą kwoty stanowiącej równowartość wpłaty powitalnej i dopłat rocznych od Skarbu Państwa. 30% wpłat pochodzących od pracodawcy będzie przekazane na indywidualne konto uczestnika w ZUS. Od pozostałej kwoty zostanie potrącony podatek dochodowy.

Jest to jednak tylko jedna opcja na wcześniejszy wybór środków z konta emerytalnego. Pozostałe, związane głównie z nieszczęśliwymi zdarzeniami losowymi, nie są tak bolesne dla kieszeni pracownika. Na przykład w przypadku poważnej choroby, choroby współmałżonka albo dziecka, pracownik może podjąć 25 procent zgromadzonych na koncie środków. Inną opcją jest wykorzystanie pieniędzy zgromadzonych w ramach PPK na zakup mieszkania czy domu.

– Raz w trakcie uczestnictwa może wypłacić do 100% wartości środków zgromadzonych w PPK, aby pokryć wkład własny do kredytu na zakup domu lub mieszkania. Konieczny jest zwrot całości wypłaconych środków w wartości nominalnej w ciągu 15 lat – czytamy na stronie AXA.

Podkreślić należy jeszcze fakt, że co by się nie działo, pieniądze z konta nie znikną – nawet jeśli pracownik nie będzie w stanie ich wykorzystać, podlegają one dziedziczeniu. Możemy być więc pewni, że „poduszka bezpieczeństwa” emerytalnego – wracając do określenia z początku tekstu – w tym wypadku na pewno się otworzy.

Źródła:

• A. Bartosiewicz, PPK w pigułce. Kogo obejmą Pracownicze Plany Kapitałowe 2019?, https://strefabiznesu.pl/ppk-w-pigulce-kogo-obejma-pracownicze-plany-kapitalowe-2019/ar/13772332 (dostęp: 10.03.2019)
• Pracownicze Plany Kapitałowe – PKK, https://pracowniczeplanykapitalowe.org.pl/, (dostęp: 10.03.2019)
• Pracownicze Plany Kapitałowe – Pytana i Odpowiedzi, https://axa.pl/emerytura-i-inwestycje/ppk/pytania-i-odpowiedzi/ (dostęp: 10.03.2019)
• M. Ratajczak, Pracownicze Plany Kapitałowe – dla 3 mln Polaków już w tym roku. Ile można zyskać?, https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/pracownicze-plany-kapitalowe—dla-3-mln,95,0,2424927.html (dostęp: 10.03.2019)
• M. Rzemek, Przedsiębiorcy mają kilka miesięcy na przygotowanie do wpłat na pracownicze plany kapitałowe, https://www.rp.pl/Kadry/301019978-Pracownicze-Plany-Kapitalowe-oszczednosci-na-przyszlosc-dla-milionow-Polakow.html (dostęp: 10.03.2019)

Artykuł partnera